“ยายมั่ว – ตาไข่ “ วัย 68 ปี สองผัวเมียดิ้นสู้วิกฤตโควิด-19 ร่วมสาน “สาดคล้า” ภูมิปัญญาโบราณมีมายาวนาน สร้างรายได้เสริม เดือนละ 5,000 บาท แม้ยอดขายจะลดลงช่วงโรคระบาด แต่ไม่เคยย่อท้อ กัดฟันนั่งสานต่อหวั่นสูญหายคนทำน้อย ไร้คนสืบทอด ปัจจุบันใบคล้าเริ่มหายาก
ผู้สื่อข่าวจังหวัดตรัง รุดเดินทางไปยัง บ้านเลขที่ 37 ม.6 บ้านควนยอดทอง ต.บางรัก อ.เมือง จ.ตรัง พบกับ นางนายดำริ หรือตาไข่ แสงแก้ว อายุ 68 ปี และนางละออง หรือยายมั่ว แสงแก้ว อายุ 68 ปี สองสามีภรรยา ที่ร่วมกับสานต่อภูมิปัญญาเดิม ที่มีมาตั้งแต่โบราณ คือการทำสาดคล้า หรือเสื่อคล้า โดยมีภรรยาคู่ชีวิตเป็นผู้สานด้วยความสบายใจ ส่วนสามีเป็นคนหาต้นคล้ามาให้ สามารถสร้างรายได้ในช่วงวิกฤตโควิด-19 พอเลี้ยงปากท้องได้ไม่ลำบาก
สำหรับต้นคล้า หรือ ต้นแหย่ง จัดเป็นไม้ล้มลุกหรือเป็นไม้ยืนต้นที่มีเนื้ออ่อน เจริญเติบโตขึ้นเป็นพุ่มหรือเป็นกอและมีอายุหลายปี ลำต้นมีทั้งแบบตั้งตรงและเป็นแบบเลื้อย มีเหง้าหรือหัวอยู่ใต้ดิน สามารถแตกหน่อได้ ลำต้นกลมเป็นสีเขียวเข้มออกเป็นข้อ ๆ และมีข้อปล้องยาว หากรวมทั้งก้านและใบจะมีความสูงประมาณ 1-2 เมตร หรือสูงประมาณ 2-4 เมตร ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการแยกหน่อปลูก มีถิ่นกำเนิดตามธรรมชาติในที่เป็นน้ำหรือเป็นโคลนตามริมคลองริมสระหรือตามลำธาร โดยชาวบ้านจะใช้ส่วนของต้นนำมาตากแห้ง ใช้ในการจักสาน เช่น การสานเสื่อ
นางละออง หรือ ยายมั่ว เผยว่า ตนเคยช่วยแม่สานสาดมาตั้งแต่สมัยยังเด็กๆ แม่เป็นคนชอบสาน โดยมีพ่อเป็นคนไปตัดต้นคล้ามา ตนได้สืบทอดการทำสาดคล้านี้มาโดยตลอดจนถึงปัจจุบัน ตอนนี้ พ่อและแม่ก็เสียหมดแล้ว ตนขายมาประมาณ 10 กว่าปีได้ โดยขายศอกละ 100 บาท หากบางคนสั่งมาเฉพาะก็ต้องคิดราคาใหม่ แล้วแต่ขนาด เดือนหนึ่งตนทำสาดได้หลายผืน แต่ช่วงโควิด-19 นี้ ตนขายมาได้เดือนละ 5,000 กว่าบาท ขายเป็นผืนละ 500 บาทบ้าง ผืนละ 450 บาทบ้าง ตนยึดรายได้จากการทำสาดขาย และกรีดยางบ้าง ไม่ต้องขอเงินลูกหลาน เพราะเขาเองก็ลำบาก ลายที่ตนทำอยู่นี้เขาเรียกว่าลายสอง ลายอื่นทำไม่เป็น
ยายมั่ว เล่าต่อไปว่า ขั้นตอนแรก คือ ตนได้นำลำต้นของใบคล้ามาผ่าออก และคลี่ออกมาก่อนขูดกากออก หากขูดไม่ทันควรนำไปแช่น้ำไว้ไม่ให้แห้ง เพราะจะทำให้ขูดยาก หลังจากขูดก็ต้องตากแดดประมาณ 2 วัน และตากน้ำค้างเพื่อให้บานออก และตากแดดอีกรอบหนึ่งคลี่ให้บานออกมาก่อนจะสานเป็นเสื่อ ผืนหนึ่งใช้เวลา 2 วัน แล้วแต่ขนาด โดยกลุ่มลูกค้าส่วนใหญ่เป็นคนทั่วไปที่รู้ก็จะมาซื้อ ปกติก็ขายตามงานวัด หรืองานต่างๆ ที่มีคนเยอะๆ ตนก็นำไปขาย แต่ช่วงโควิดนี้ตนก็สานที่บ้านก็มีคนมาสั่งซื้อ
สมัยนี้ก็ยังมีคนทำบ้างแต่หายาก สาดนี้มักจะมีคนนำไปปูไว้ตอนทำพิธีโนราห์ ก็จะมีความทนทานระดับหนึ่งอยู่ได้ประมาณ 10 ปี ถ้าดูแลรักษาดี หากใครที่สนใจสั่งซื้อสามารถโทรสั่งได้ที่หมายเลขโทรศัพท์ 088-8267936.
